નાના મોટા માણસ , ઝીણી ઝીણી વાત

ટૅગ્સ

Aadil mansuri, Agatha kristi, Arunoday prakashan, અગાથા ક્રિસ્ટી, અરુણોદય પ્રકાશન, આદીલ મન્સૂરી, એડમંડ કિન, ગોવિંદ વલ્લભ પંત, ચં.ચી, ચંદ્રવદન મહેતા, જ્યોતીન્દ્ર દવે, જ્યોર્જ બર્નાડ શો, તસ્લિમા નસરીન, પંડિત ઓમકારનાથ ઠાકુર, પ્રકાશ વેગડ, ભુલાભાઈ દેસાઈ, માર્ક ટ્વેઇન, રાજ કપૂર, લજ્જા, વિન્સ્ટન ચર્ચિલ, વોલ્ટ ડિઝની, સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલ, સુચેતા કૃપલાની, Bhulabhai desai, Chandrvadan maheta, Edmund Kean, George Barnad shaw, Govind vallabh pant, Kedar sharmaa, Lajja, Marc tven, Prakash Vegad, Pt. Omkaarnath Thakur, Raj kapoor, Sardar vallabhbhai patel, Sucheta Kriplaani, Taslima Nasreen, Walt disney, Winston churchil

– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –

કઈક જાણવું હોય કે કઈક માણવું હોય તો સંગ કરવો પડે છે . . . વ્યક્તિ સાથે , સમુદાય સાથે , સંજોગો સાથે કે પછી કુદરત સાથે . . . એક અતિ જાણીતો પ્રકાર સત્સંગ તરીકે ઓળખાય છે અને બીજો . . . પ્રસંગ તરીકે !

પ્રકાશભાઈ વેગડ :: Source : બિરેનભાઈ કોઠારીના બ્લોગ પરથી

કોઈ વ્યક્તિ અથવા વ્યક્તિવિશેષનાં જીવનના પ્રસંગની પરાગરજ અનેક પુષ્પો ખીલવે છે અને તેનાથી ફેલાય છે મહેક , . . . તેમના વ્યક્તિત્વની અને વિવિધ સંજોગોમાં તેમણે ઝીલેલા પડકારોની .

આવા જ હળવા / સામાન્ય / વિશેષ પ્રસંગોની હારમાળા સર્જી છે , પ્રકાશભાઈ વેગડે { કે જેઓ વ્યવસાયે ગ્રંથપાલ છે અને ઘણા વર્ષોના વાંચન બાદ તેમણે અનેક કિસ્સાઓનું આલેખન તેમજ યથાયોગ્ય લાઘવ સ્વરૂપ આપ્યું છે }. . . જગતના નામાંકિત 100થી વધુ હસ્તીઓના જીવનની ભીતર ડોકિયું કરીને .

અહીંયા અંગત સ્તરે મને પસંદ પડેલા થોડાક કિસ્સાઓ રજુ કરું છું , અને તમને ખબર જ છે કે હું થોડું કહું એટલે . . . 😉

– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –

રાજ કપૂર , Page / 4

Kedar sharma

ફિલ્મ અભિનેતા રાજ કપૂરના વિદ્યાર્થીકાળના એક નાજુક પ્રસંગનું વર્ણન કરતા કેદાર શર્માએ કહ્યું છે કે , ” એક વાર પૃથ્વીરાજ કપૂરે મને જણાવ્યું કે એના દીકરા રાજને ભણવામાં જરા પણ રસ નથી અને એ મારા માટે એક સમસ્યા બની ગયો છે ”

આથી તેમણે પૃથ્વીરાજ કપૂરને મદદ કરવાની તૈયારી બતાવતા કહ્યું : હું એને મારે ત્યાં કામ પર રાખવા તૈયાર છું , પણ એક શરતે કે તમે અમારી વચ્ચે માથું મારશો નહી ” આ બાહેંધરી મેળવ્યા પછી એમણે રાજ કપૂરને ” ક્લેપરબોય “નું કામ સોંપ્યું .

રાજ કપૂરની કામગીરી અંગે બોલતા કેદાર શર્માએ જણાવ્યું છે કે રાજ કપૂરની એક હાસ્યાસ્પદ ટેવ એ હતી કે એ વારંવાર અરીસામાં ડોકિયું કરતો અને પોતાના જુલ્ફો સંવારતો . એની આ રમુજી ટેવને લીધે એ આખા યુનિટમાં લોકપ્રિય થઇ ગયો હતો .

એક વાર એક ફિલ્મ માટે સંધ્યાનું દ્રશ્ય ઝીલવા હું મારા યુનિટ સાથે મુંબઈની બહાર ગયો હતો . અને ડૂબતા સુરજની ક્ષણ ઝડપી લેવા માટે અમે કેમેરા ગોઠવીને બેઠા હતા , પણ રાજ કપૂર ત્યાં હાજર નહોતો . કદાચ મેકઅપરૂમમાં પોતાના ઝુલ્ફો સંવારતો હશે . અમે સૌ પ્રતીક્ષામાં બેઠા હતા , ત્યા તો એ લફડલફડ કરતો આવી પહોંચ્યો અને હીરોની એટલી નજીક જઈને ફિલ્મશોટના પાટિયાની પટ્ટી પછાડી કે હીરોની નકલી દાઢી એમાં ફસાઈને ઉખડી ગઈ . એ જોઇને હું ખુબ ગુસ્સે થઇ ગયોને આવેશમાં આવી એના ગાલ પર એક લાફો ચોડી દીધો !

આખા યુનીટમાં સન્નાટો છવાઈ ગયો ! રાજ કપૂર એક શબ્દ બોલ્યો નહિ . તે રાત્રે હું ઊંઘી શક્યો નહિ ને વિચારતો રહ્યો કે રાજ કપૂરે મારો પ્રહાર કેટલી સહજતાથી ચુપચાપ સહન કરી લીધો . ઘણી ગડમથલને અંતે હું એક નિર્ણય પર પહોંચ્યો . બીજા દિવસે સવારે મેં એને મારી ઓફિસમાં બોલાવ્યો . રાજ કપૂરે આવતાની સાથે ગઈકાલની ભૂલ માટે પોતાની દિલગરી વ્યક્ત કરી અને આદરપૂર્વક મારી સામે ઉભો રહ્યો . મેં એના હાથમાં ” કોન્ટ્રેક્ટ પેપર ” અને પાંચ હાજર રૂપિયા રાખી દીધા !

એ જોઇને રાજ કપૂર આભો બની ગયો . મારી સામે આંખો ફાડીને અવિશ્વાસ અને આશ્ચર્યની નજરે જોઈ રહ્યો ને મારા ચહેરા પરના ભાવ વાંચી એની આંખોમાંથી અશ્રુધારા વહેવા લાગી . મેં એને મારી આગામી ફિલ્મ ” નીલકમલ “નાં હીરો તરીકે પસંદ કર્યો હતો .

Neel kamal

– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –

Sardar Patel

સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલ , Page / 6

ચરોતરના પાટીદાર કુટુંબની એક કન્યાના વિવાહ માટે વર – પરિવારની વ્યક્તિઓ સાથે દહેજની વાટાઘાટો ચાલતી હતી . પણ દહેજની રકમ અંગેની કોઈ સમજુતી સધાતી નહોતી .

સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલને આ બાબતની જાણ થતા , તેઓ ગુસ્સે થયા અને વર – કન્યા બંનેના માં-બાપને બોલાવીને તાડૂક્યા : તમે લોકો દહેજની ભાટાઈ અને ભાંજગડ છોડો અને વર – કન્યાને શુક્રવારીમાં મૂકી ડો ! ત્યાં જે ભાવ નક્કી થાય તે ફાઈનલ !

– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –

ભુલાભાઈ દેસાઈ , Page / 7

ગાંધીયુગના સ્વાતંત્ર્યસેનાની ભુલાભાઈ દેસાઈએ ઘણી જ ઓછી ઉંમરમાં વકીલાતની શરૂઆત કરી દિધી હતી . કોર્ટમાં અન્ય વયોવૃદ્ધ વકીલો અને જજોની સામે તેઓ એક છોકરડા જેવા દેખાતા હતા . એક વાર એક અંગ્રેજ જજે એમની મશ્કરી કરતા કહ્યું : મી ભુલાભાઈ , You are a Child in Law

એ સાંભળીને ભુલાભાઈએ તરત જ જવાબ આપ્યો : You are right my lord , i am child in law & you are are father in law !

Bhulabhai with Gandhiji

– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –

 ગોવિંદ વલ્લભ પંત , Page / 13

એક વાર ગોવિંદ વલ્લભ પંતે પોતાના કેટલાક મિત્રો માટે ભોજન સમારંભ ગોઠવ્યો હતો . એમાં આવેલા મહેમાનોએ જમી લીધું હતું ત્યારે રફી અહમદ કીડવઈ ત્યાં પહોંચ્યા . એમણે જોયું કે બધા લોકોએ જમી લીધું છે , આથી એમણે દરવાજા પાસે જ ઉભા રહીને બુમ પાડી : પંતસાહેબ , ” મેં જૂતા ઉતારું ? “

પંતજીએ એમનો કટાક્ષ ઝીલતા જવાબ આપ્યો : ” અરે યાર , ક્યા બાત કરતે હો ! જૂતા ઉતારોગે નહિ તો , ખાઓગે કયા ? “

– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –

 એડમંડ કિન , Page / 15

એડમંડ કિન [ 1787 – 1833 ] પોતાના સમયમાં ઇંગ્લેન્ડનો એક મહાન શેકસપીરીયન અભિનેતા હતો . એણે ‘ ધ મર્ચન્ટ ઓફ વેનિસ ‘માં શાયલોકની ભૂમિકા ભજવીને અભિનયક્ષેત્રે પ્રથમ સફળતા મેળવી હતી . એ પછી તો શેકસપિયરના લગભગ બધા નાટકોમાં એને મહત્વપૂર્ણ પાત્રની ભૂમિકા પ્રાપ્ત થઇ હતી . આ જગત પરની એની અંતિમ ક્ષણો વિષે એક દંતકથા પ્રચલિત છે .

એ જ્યારે મરણપથારીએ પડ્યો હતો , ત્યારે એના પુત્રે નીચું નમીને , રૂમાલથી એમનો ચહેરો લૂછતાં પૂછ્યું કે : બાપા તમે તકલીફ અનુભવી રહ્યા છો ?

નાં ! , એડમંડે જવાબ આપ્યો : મરવું તો સહેલું છે , પણ કોમેડી ઘણી મુશ્કેલ છે !

– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –

 આદીલ મન્સૂરી , Page / 17

એક વાર જ્યોતીન્દ્ર દવેના પ્રમુખપણા હેઠળ એક મુશાયરો યોજાયો હતો . એના સમાપન પછી હળવી વાતોમાં આદિલે જ્યોતીન્દ્ર દવે સામે એક આખી સોપારી ધરતા કહ્યું : ફરમાઈએ !

આખી સોપારી તો હું ચાવી નહિ શકું . જ્યોતીન્દ્રે નમ્રતાથી જવાબ  આપ્યો .

” દાંત જેવા દાંત તમે ચાવી ગયા , ને આટલી સોપારી માટે નાં પાડો છો ! ” , આદિલે હસીને કહ્યું .

– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –

 ચંદ્રવદન મહેતા  , Page / 25

ચંદ્રવદન મહેતાનાં માતાનું અવસાન થયું . એમના સગાસંબંધીઓ એમની નનામી બાંધતા હતા ,ત્યારે એમના એક મિત્ર ઘરમાં પ્રવેશ્યા અને ચં.ચી નાં ખભે હાથ રાખીને ગળગળા સાદે બોલ્યા : બા ગયા ?

નાટ્યકાર ચં.ચી એ જવાબ આપ્યો : તો શું આ રીહર્સલ કરી રહ્યો છું ?

– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –

 વિન્સ્ટન ચર્ચિલ  , Page / 26

બીજા વિશ્વયુદ્ધ વખતે હિટલરની સરમુખત્યારી હેઠળ જર્મની એક પછી એક દેશ પર વિજય મેળવી રહ્યું હતું . આથી અમેરિકાના તે વખતના પ્રમુખ રૂઝવેલ્ટ એ અંગે તાત્કાલિક ચર્ચા કરવા માટે ઇંગ્લેન્ડ પહોંચ્યા . રૂઝવેલ્ટનો ઉતારો ચર્ચિલના નિવાસની બાજુમાં જ રખાયો હતો . એક વખત જયારે વિચારમાં ને વિચારમાં ઉતાવળમાં ચર્ચિલના બારણે ટકોરા માર્યા વિના તેઓ અંદર પ્રવેશી ગયા , ત્યારે ચર્ચિલ ટબમાં નહાતા હતા . . . તેઓ એકદમ ઉભા થઇ ગયા અને કમર ફરતે ટુવાલ વીંટાળી લીધો .

ઝંખવાણા રૂઝવેલ્ટે નમ્રતાથી કહ્યું : માફ કરજો ; હું બારણે ટકોરા મારવાનું ભૂલી ગયો . . નાઝી વિમાનદળો ગમે ત્યારે બોમ્બમારો કરે તેવી શક્યતા છે !

આવી ગંભીર પરિસ્થિતિ હોવા છતાં ચર્ચીલે મરકતા મરકતા જવાબ આપ્યો : આ અમારી રાજનીતિનો એક અંશ છે . ઇંગ્લેન્ડ અમેરિકાનું ગાઢ મિત્ર છે અને ઇંગ્લેન્ડે અમેરિકાથી કશું છુપાવવાનું નથી , એનો પુરાવો તો તમે જોઈ જ લીધો ને !

– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –

 અગાથા ક્રિસ્ટી  , Page / 27

જાસુસી નવલકથાઓની વિશ્વવિખ્યાત લેખિકા અગાથા ક્રિસ્ટીને એક પત્રકારે પૂછ્યું : તમે કોઈ સાહિત્યકારને પરણવાને બદલે એક આર્કિયોલોજીસ્ટને શા માટે પરણ્યા ?

એ સાંભળીને અગાથા ક્રિસ્ટીએ સ્મિતસભર જવાબ આપ્યો : મને એવો પતી જોઈતો હતો કે જે ઘડપણમાં પણ મને પ્રેમ કરતો રહે !

– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –

 માર્ક ટ્વેઇન , Page / 31

વિલિયમ ડીન હોવેલ્સ અને માર્ક ટ્વેઇન એક પ્રાર્થનાસભામાં પતાવીને બહાર નીકળ્યા ,જોયું તો બહાર મેહુલો ગાજવીજ સાથે વરસી રહ્યો હતો .

હોવેલ્સે ટ્વેઇનને અમસ્તા કહ્યું , શું લાગે છે . . . વરસાદ બંધ થશે ?

આજ સુધી તો કાયમ એવું જ બન્યું છે ! માર્ક ટ્વેઇને હસીને જવાબ આપ્યો .

– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –

 સુચેતા કૃપલાની , Page / 33

આંતરરાષ્ટ્રીય જીવનનો અનુભવ લેવા માટે કેટલાક અમેરિકન યુવક – યુવતીઓ ઉતરપ્રદેશનાં લખનૌ શહેરમાં અલગ અલગ કુટુંબોમાં વસ્યા હતા .

એક દિવસ એક અમેરિકન યુવતીએ સુચેતા કૃપલાનીને પૂછ્યું : અહી ગોરી સ્ત્રીઓ પણ અતિશય શૃંગાર સજાવટ શા માટે કરે છે ?

સુચેતાજીએ હસતા હસતા કહ્યું કે : બીજાના પતિઓને આકર્ષવા અને એમની પત્નીઓને બાળવા !

– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –

 પંડિત ઓમકારનાથ ઠાકુર , Page / 33

એક વાર પંડિતજી મેળામાં ગયા   .ત્યાં એમની નજર દિલરુબા [ એક વાદ્ય ] સાથે બેઠેલી એક અંધ વ્યક્તિ પર પડી .એ વ્યક્તિના ચહેરા પર નિરાશાના વાદળો ઘેરાયેલા હતા . પંડિતજીએ તેમને પૂછ્યું : ભાઈ તું દિલરુબા કેમ નથી વગાડતો ? ત્યારે એ વૃદ્ધે ગદગદ સ્વરે જણાવ્યું કે : મારી હથેળી ચગદાઈ ગઈ છે અને તેથી મારી કમાણી ભાંગી પડી છે !

આ સાંભળી પંડિતજીએ તેની પાસેથી દિલરુબા લીધું અને તેને વગાડવા માંડ્યા અને ચારેકોર મધુર સ્વરો થકી લોકોની ભીડ જામી ગઈ અને પૈસાનો થવા લાગ્યો . પંડિતજીએ બધી કમાણી  અંધ વ્યક્તિને સોપી દીધી અને તેના સ્વાસ્થ્યની કામના કરી વિદાય લીધી .

તે દિવસ પંડિતજી માટે ખુબ પ્રસન્નતાનો દિવસ હતો .

– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –

 તસ્લિમા નસરીન , Page / 36

બાંગ્લાદેશની લેખિકા તસ્લિમા નસરીને પોતાના પુસ્તક ” લજ્જા “માં પોતાના થનાર પતિ માટે લગ્નોની આ મુજબની શરતો મૂકી હતી :

1] લગ્ન પહેલા તેણે મેડીકલ ટેસ્ટ કરાવીને એ સાબિત કરવું પડશે કે તેને એઇડ્સ કે કેન્સર નથી . 2 ] તેણે પોતાની દાઢી નિયમિત સાફ રાખવી પડશે . પશ્ચિમી વસ્ત્રો પહેરવા પડશે અને ફતવા બહાર પડવાનું બંધ કરવું પડશે .

3 ] ઇસ્લામી કાયદાઓ દ્વારા સ્ત્રીઓનું જે અપમાન થાય છે એની વિરુદ્ધ ચળવળ કરવી પડશે . 4 ] પોતાની તમામ મિલકત નસરીનના નામે લખી આપવી પડશે અને ‘ઢાકા’માં પરદા પાછળ રહીને ઘરનો કચરો સાફ કરવાથી માંડીને અન્ય તમામ કામ કરવા પડશે .

5 ] પોતાના અવસાન પછી પોતાની આંખો અને શરીર મેડીક્લ વિદ્યાર્થીઓના ઉપયોગ માટે સોંપવાની વસીયત કરવી પડશે . આ ઉપરાંત મૌલાનાએ [ તેમના પ્રેમી – મૌલાના રહીમબક્ષ ] નસરીનના પગ પાસે સુવું પડશે અને એ કહે ત્યારે એને મસાજ કરી આપવી પડશે .

6 ] મૌલાના સાથે લગ્ન કર્યા પછી નસરીન બીજા બે લગ્ન કરી શકશે . 7 ] છૂટાછેડા લેવા હોય તો માત્ર નસરીન ત્રણ વાર ‘ તલાક ‘ બોલી શકશે , મૌલાના આવું કરી શકશે નહિ .

આવી કુલ 20 શરતો એણે મૂકી હતી !

– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –

સંપાદક : પ્રકાશ વેગડ        કિંમત : 50 રૂ.

પ્રકાશક : અરુણોદય પ્રકાશન { arunodayprakashan@yahoo.co.in }

202 , હર્ષ કોમ્પ્લેક્ષ , ખત્રીપોળ , પાડાપોળ સામે ગાંધી રોડ , અમદાવાદ – 380001 

Ph : 079 22114108 , 65230135 ISBN : 973 – 93 – 80468 – 19 – 8

– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –

લટકામાં . . !

 જ્યોર્જ બર્નાડ શો , Page / 19

ઇંગ્લેન્ડની એક સમાજસેવાની સંસ્થાના લાભાર્થે નૃત્યસમારંભ ગોઠવાયો હતો . તેમાં પ્રસિદ્ધ નાટ્યકાર બર્નાડ શોએ એક વૃદ્ધ સ્ત્રીને પોતાની સાથે નૃત્ય કરવાનું આમંત્રણ આપ્યું . આવી મહાન વ્યક્તિ સાથે નૃત્ય કરવાનો અવસર મળતા એ વૃદ્ધ સ્ત્રી અત્યંત ખુશીમાં તેમને પૂછી બેથી : કે તમે મારા જેવી વૃદ્ધાને નૃત્યનું આમંત્રણ કેમ આપ્યું ? બર્નાડ બોલ્યા : આ બધો ધર્માદાનો ખેલ છે !

– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –

વોલ્ટ ડિઝની , Page / 48

વોલ્ટ ડિઝનીએ હોલીવુડમાં પોતાનો સ્ટુડિયો શરુ કર્યો ત્યારે તેમની મદદનીશ તરીકે એક યુવતી કામ કરતી હતી . તેણી માત્ર શોખ માટે જ કામ કરતી હતી અને ક્યારેય પગાર તરીકે અપાયેલ ચેક વટાવતી નહતી . ધીમે ધીમે તેની પાસે એટલા બધા ચેક જમા થઇ ગયા કે વોલ્ટ અને રોય એ બંને ભાઈઓ ચિંતાતુર થઇ ગયા અને જો આ બધા ચેક એકસાથે વટાવાય તો આર્થિક સંકટ આવી પડે એવું તેમને લાગ્યું . વોલ્ટ ડિઝનીએ આ વિષે કહ્યું છે કે : આખરે મેં અને રોયએ તે યુવતી સાથે આ અંગે વાત કરવાનું નક્કી કર્યું અને તેને મળીને કહ્યું કે : જો તારે પૈસાની જરૂર ન હોય તો આ ચેક સંઘરે છે શા માટે ? એને ફાડી કેમ નથી નાખતી ? અને અમારા આશ્ચર્ય વચ્ચે તેણીએ બધા જ ચેક ફાડી નાખ્યા ! કદાચ , માટે જ તેણી અત્યારે મારી પત્ની છે 🙂

– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –

વધુ કિસ્સાઓ માટે ક્લિક કરો : રીડગુજરાતીની આ લિંક [ Link ]

– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –